سلفیه مکتبی است که طرز فکر و عمل پارهای از صحابه، تابعان و تابعان آنها را حجتی شرعی برای زندگی در عصر حاضر قلمداد میکند. پیروان این عقیده، از یکسو از موازین فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت خارج شدهاند و از سوی دیگر با باز کردن راه اجتهاد بر اساس فهم صحابه، باب پیدایش برخی فتاوی افراطی نادرست و سلیقهای را گشودهاند. شکلگیری چنین عقیدهای از سده چهارم هجری قمری آغاز شد، اما بعدها توسط ابنتیمیه و شاگردانش مدون شد و نهایتاً با محمد بن عبدالوهاب و از طریق حاکمان آل سعود در دوران معاصر تجدید حیات یافت.
به سلفیها به اعتبار نام محمد بن عبدالوهاب، وهابی نیز اطلاق میشود. در این سیاق، «تکفیری» عنوانی است که به فرد یا جریانی اطلاق میشود که غالباً برخاسته از قرائتهای مختلف سلفی وهابی، مسلمانان را بهصرف آنکه با آنان همعقیده نیستند، بر خلاف معیارهای شرعی شناختهشده، متهم به کفر و خروج از دین میکنند. کافر خواندن مسلمانان و یا اصولاً مذاهب اسلامی، پیامدها و واکنشهای عملی مهمی در جوامع اسلامی دارد. چنانکه فتاوی تکفیری در پس بسیاری از اقدامات تروریستی پاکستان و عراق و اخیراً جنایت شهادت شیعیان مصر، قرار دارند. شیعهشناسیِ گروههای مختلف سلفی (وهابی) اعم از جهادی و تکفیری و یا رسمی و علمی، بهرغم همه اختلافنظرهای درونیشان درباره دیگر مسایل، کمابیش شکلی یکسان و مشابه دارد و معمولاً متأثر از آثار ابنتیمیه و شاگردش ابنقیم الجوزی است که اثرگذارترین شخصیتها بر سلفیهای معاصر چون محمد بنعبدالوهاب و شاگردانش بودهاند.